Ethereum kurucusu Vitalik Buterin, Ethereum katman 2 tahlilleri hakkında yorum yaptı.
ETSeoul etkinliğinde konuşan Ethereum kurucusu Vitalik Buterin, ZK-Rollups’ın Ethereum Katman 2 ölçeklemede Optimistic Rollups’ı geride bırakacağına inanıyor.
Vitalik Buterin, ZK-Rollups’ın Öne Çıkacağına İnanıyor
Etheruem kurucusu Buterin, Optimistic Rollups’ın ZK-Rollups’a nazaran daha olgun olduğunu düşünse de, ZK-Rollups’ın temellerinin uzun vadede daha öne çıkmasına imkan sağlayacağına inanıyor.
Optimistic ve ZK-Rollups, Ethereum’u ölçeklendirmek için tasarlanan ve en çok tanınan Katman-2 Tahlilleri ortasında yer alıyor. Fakat bu tahlillerin yapısında ve sağladıkları güvenlik seviyesinde çeşitli farklılıklar yer alıyor.
Buterin’e nazaran ZK-Rollups, ana ağa ve ana ağdan para taşıma konusunda öbür tahlillere nazaran çok daha süratli. Bu da ZK-Rollups’ın benimsenmesini artıracak bir özellik.
Vitalik Buterin, bahse ait olarak şu sözleri kullandı:
“Benim düşüncemele nazaran ZK-Rollups, uzun vadede eninde sonunda Optimistic Rollups’ı yenecek. Zira ZK-Rollups, Optimistic Rollups’a nazaran birçok temel avantaja sahip.
On yıldan fazla bir müddet sonra tüm rollups’ın büsbütün ZK temelli olmasını bekliyorum”
Buterin, ZK-Rollups’ın şimdi olgunlaşmadığını söyleyerek kelamlarına şu halde devam etti.
“Bununla birlikte ZK teknolojisini inşa etmek bir oldukça güç. Bilhassa tüm bunları inançlı bir biçimde yapmak ve tüm devrelerin yanlışsız olduğundan emin olabilmek için zihinsel açıdan birçok zorluk kelam konusu. Optimistic Rollups ise yalnızca daha olgun bir yapıda”
ZK-Rollups’ta eksik olan en değerli şey DeFi üzere merkeziyetsiz uygulamaları çalıştırmayı zorlaştıran bir Ethereum Sanal Makinesi (EVM) olmasıdır. EVM, merkeziyetsiz uygulamalar için Ethereum blokzincirinde yer alan ana süreç ünitesidir.
Yine de ZK-Rollups’ın EVM uyumluluğu için çeşitli çalışmalar yürüttüğünü hatırlatmakta da yarar var. Bu durum Scroll, zkSync ve Polygon üzere öbür Katman-2 projeleri de ZK-Rollups’ın başka genel gayeli akıllı mukaveleleri bağımsız bir biçimde çalıştırabilmesi için zk-EVM isimli bir bilgi süreç ortamı sunmayı planlıyor.
“Ethereum süreçleriyle ölçeklenmeye neredeyse hazır olan zk-EVM uygulamalarını sahiden görmeye başladık. Bu inanılmaz bir şey”
