Çocuk Gelişim Uzmanı Arş. Gör. Begüm Gamiş Çiftçi, yaz tatilinin çocukların gelişimi üzerindeki tesirlerinden bahsetti ve ebeveynlere değerli tavsiyeler paylaştı.
Tatil hedefsizce geçirilmemeli
Tatilin katiyen hedefsizce ve sorumluluk almaksızın geçirilecek vakit olmadığını vurgulayan çocuk gelişimci Begüm Gamiş Çiftçi, “Tatil ağır bir çalışma temposu nedeniyle azalan gücün kazanılmasını sağlayan, kendini gerçekleştirme fırsatları ile dolu, gerilimin az olduğu, zihnen ve bedenen tekrar yapılanmayı hedefleyen bir mühlet olarak tanımlanıyor. Münasebetiyle planlama yaparken bu tarifte yer alan kriterlere dikkat etmek önemli” dedi.
Tatilin kalitesi çocuğun gelişimini etkiliyor
Tatilin müddeti kadar kalitesinin yani nasıl geçirildiğinin de çocuğun ve ailesinin hayat kalitesini, münasebetiyle çocuğun bütüncül gelişimini direkt etkilediğini tabir eden Çiftçi, “Yaz tatili üzere mühlet bakımından uzun bir periyot çocuk için anne baba ile daha fazla geçirilecek, cümbüş ve dinlenmenin olduğu vakit olarak görülse de ebeveynler sorumluluklarının arttığı kanısıyla zihinlerinde pek çok soru barındırıyorlar. Bu sorular lakin çocuğun ve ebeveynlerin bu süreç içindeki gereksinimleri ve beklentilerini güzel bilmekten geçiyor” diye konuştu.
Ebeveynler tatilde nelere dikkat etmeli?
Çocuk gelişimci Begüm Gamiş Çiftçi, yaz tatilinin çocuklar açısından verimli geçirilebilmesi için şu tavsiyeleri paylaştı:
– Öncelikle tatil programını çocuğunuzla birlikte hazırlayın. Planlamayı yaparken çocuğunuzun istek ve beklentilerine uygun tercihler oluşturun. Bu tercihlerin spor, sanat aktiviteleri içerikli; eğlenme, dinlenme, sorgulama, öğrenme ve toplumsallaşmayı sağlayıcı olmasına özen gösterin.
– Okul devri boyunca uzak kalınan aktivitelere yer verin. Kış boyunca vakit ve yer kısıtları nedeniyle ertelemek zorunda kaldıklarınıza yer verin. Bilhassa seyahat planları, açık hava aktiviteleri ve ailece yapmayı düşündüğünüz planlar üzerine ağırlaşın.
– Çocuğunuzla münasebetlerinizi güçlendirin. Okul periyodu boyunca ders çalışma, erken yatma üzere konularda çocuğumuza baskı kurduğumuz bir devir olabiliyor. Bu nedenle yaz tatili çocuğunuzla bağınızı kuvvetlendirebilmek için bir fırsattır diyebiliriz. Bu fırsatı değerlendirirken çocuğunuzla mümkün olduğunuz paylaşım içinde olmanız hem sizin hem de çocuğunuzun süreci verimli geçirmesini sağlayacaktır.
– Yaz tatilinde iş rutininiz devam ediyorsa; kalan vaktinizi çocuğunuzu dinleyerek, onunla oyun oynayarak, tabiatta yürüyüşe çıkarak tahminen minik bir kamp yaparak, çocuğunuzun ilgisi dahilinde keşif seyahatleri ya da deneyler, okumalar yaparak, sinema izleyerek geçirin. Unutmayın ki değerli olan vaktin niceliği değil niteliğidir.
– Çocuğunuzun ilgi, istek ve yetenekleri doğrultusunda çeşitli kurslara, aktivitelere yönlendirme yapın. Böylece çocuğunuzun eğlenerek öğrenmesini sağlayın, bütüncül olarak gelişimini destekleyin.
– Çocuğunuzu tüm duyularını geliştirici oyunlara ve programlara yönlendirin. Bunlar kesinlikle kurallı oyunlar ya da planlanmış kurslar olmak zorunda değildir. Örneğin, bir meyvenin oluşumunu çocuğunuzun görerek, dokunarak özcesi yaparak yaşayarak öğrenmesi için fırsatlar yaratın.
– Kış boyunca hareketleri daha sonlu olduğundan çocuğunuzun yaz tatilinde bol bol fizikî aktivite içinde olmasını sağlayın. Bu hususta çocuğunuzun ilgi duyduğu sporlara yönelik yönlendirme yapabileceğiniz üzere mesken içerisinde de hareket temelli küçük sorumluluklar verin.
– Bilhassa tatilde konuttan çıkmak istemeyen, gününü televizyon, tablet, bilgisayar üzere teknolojik araçlarla geçirmek isteyen çocuklar olacaktır. Bu noktada çocuğunuzun açık alanda olmasını ve toplumsal bağlantılarını güçlendirici planlamalar yapın. Örneğin çocuğunuzun arkadaşları ile ilgileri dahilinde bir seyahat, piknik ya da kamp planlayabilirsiniz. Ek olarak çocuğun odası başta olmak üzere ömür alanından teknolojik aygıtları çıkarın; yerini kitaplara, kutu oyunlarına, spor gereçlerine, keşif gereçlerine verin. Günün planlamasında tablet, televizyon zamanlarını çocuğunuzla birlikte sınırlayın.
– Kış periyodunda okula gitmek istemeyen ya da okula yeni başlayacak çocuğunuz varsa pandemi sonrası konuttan çıkmak ve okula ahenk sağlamada yardımcı olmak için çocuğunuzun gelişimsel gereksinimlerine cevap verebilen, eğlenme ve dinlenme temelli öğretici akademik ve toplumsal marifetlerini barındıran aktivite programı olan yaz okulları size yardımcı olacaktır. Bu türlü bir yaz programı hem çocuğunuzun pandemi nedeniyle dayanağa muhtaçlık duyduğu noktaları tamamlamasını hem de sizin ve çocuğunuzun gelecek okul periyodu rutinine kolay uyumlanmasını sağlayacaktır.
– Tatil mühletince çocuğunuzun kendi kendine kalması için fırsat verin. Tatili dolu dolu geçirmek için daima kurstan kursa koşturmak, aktiviteler seyahatler planlamak hakikat değildir. Özgür kalıp gerekiyorsa sıkılmaları için onlara zaman verin. Bu noktada çözüm tekliflerini çocuğunuz bulsun, siz yönlendirmeyin. Yalnızca yardım istediğinde ufak dayanaklarla, konuşarak yanında olduğunuzu hissettirin.
Çocuk Gelişim Uzmanı Arş. Gör. Begüm Gamiş Çiftçi, yaz tatilinin çocukların gelişimi üzerindeki tesirlerinden bahsetti ve ebeveynlere değerli tavsiyeler paylaştı.
Tatil hedefsizce geçirilmemeli
Tatilin katiyen hedefsizce ve sorumluluk almaksızın geçirilecek vakit olmadığını vurgulayan çocuk gelişimci Begüm Gamiş Çiftçi, “Tatil ağır bir çalışma temposu nedeniyle azalan gücün kazanılmasını sağlayan, kendini gerçekleştirme fırsatları ile dolu, gerilimin az olduğu, zihnen ve bedenen tekrar yapılanmayı hedefleyen bir mühlet olarak tanımlanıyor. Münasebetiyle planlama yaparken bu tarifte yer alan kriterlere dikkat etmek önemli” dedi.
Tatilin kalitesi çocuğun gelişimini etkiliyor
Tatilin müddeti kadar kalitesinin yani nasıl geçirildiğinin de çocuğun ve ailesinin hayat kalitesini, münasebetiyle çocuğun bütüncül gelişimini direkt etkilediğini tabir eden Çiftçi, “Yaz tatili üzere mühlet bakımından uzun bir periyot çocuk için anne baba ile daha fazla geçirilecek, cümbüş ve dinlenmenin olduğu vakit olarak görülse de ebeveynler sorumluluklarının arttığı kanısıyla zihinlerinde pek çok soru barındırıyorlar. Bu sorular lakin çocuğun ve ebeveynlerin bu süreç içindeki gereksinimleri ve beklentilerini güzel bilmekten geçiyor” diye konuştu.
Ebeveynler tatilde nelere dikkat etmeli?
Çocuk gelişimci Begüm Gamiş Çiftçi, yaz tatilinin çocuklar açısından verimli geçirilebilmesi için şu tavsiyeleri paylaştı:
– Öncelikle tatil programını çocuğunuzla birlikte hazırlayın. Planlamayı yaparken çocuğunuzun istek ve beklentilerine uygun tercihler oluşturun. Bu tercihlerin spor, sanat aktiviteleri içerikli; eğlenme, dinlenme, sorgulama, öğrenme ve toplumsallaşmayı sağlayıcı olmasına özen gösterin.
– Okul devri boyunca uzak kalınan aktivitelere yer verin. Kış boyunca vakit ve yer kısıtları nedeniyle ertelemek zorunda kaldıklarınıza yer verin. Bilhassa seyahat planları, açık hava aktiviteleri ve ailece yapmayı düşündüğünüz planlar üzerine ağırlaşın.
– Çocuğunuzla münasebetlerinizi güçlendirin. Okul periyodu boyunca ders çalışma, erken yatma üzere konularda çocuğumuza baskı kurduğumuz bir devir olabiliyor. Bu nedenle yaz tatili çocuğunuzla bağınızı kuvvetlendirebilmek için bir fırsattır diyebiliriz. Bu fırsatı değerlendirirken çocuğunuzla mümkün olduğunuz paylaşım içinde olmanız hem sizin hem de çocuğunuzun süreci verimli geçirmesini sağlayacaktır.
– Yaz tatilinde iş rutininiz devam ediyorsa; kalan vaktinizi çocuğunuzu dinleyerek, onunla oyun oynayarak, tabiatta yürüyüşe çıkarak tahminen minik bir kamp yaparak, çocuğunuzun ilgisi dahilinde keşif seyahatleri ya da deneyler, okumalar yaparak, sinema izleyerek geçirin. Unutmayın ki değerli olan vaktin niceliği değil niteliğidir.
– Çocuğunuzun ilgi, istek ve yetenekleri doğrultusunda çeşitli kurslara, aktivitelere yönlendirme yapın. Böylece çocuğunuzun eğlenerek öğrenmesini sağlayın, bütüncül olarak gelişimini destekleyin.
– Çocuğunuzu tüm duyularını geliştirici oyunlara ve programlara yönlendirin. Bunlar kesinlikle kurallı oyunlar ya da planlanmış kurslar olmak zorunda değildir. Örneğin, bir meyvenin oluşumunu çocuğunuzun görerek, dokunarak özcesi yaparak yaşayarak öğrenmesi için fırsatlar yaratın.
– Kış boyunca hareketleri daha sonlu olduğundan çocuğunuzun yaz tatilinde bol bol fizikî aktivite içinde olmasını sağlayın. Bu hususta çocuğunuzun ilgi duyduğu sporlara yönelik yönlendirme yapabileceğiniz üzere mesken içerisinde de hareket temelli küçük sorumluluklar verin.
– Bilhassa tatilde konuttan çıkmak istemeyen, gününü televizyon, tablet, bilgisayar üzere teknolojik araçlarla geçirmek isteyen çocuklar olacaktır. Bu noktada çocuğunuzun açık alanda olmasını ve toplumsal bağlantılarını güçlendirici planlamalar yapın. Örneğin çocuğunuzun arkadaşları ile ilgileri dahilinde bir seyahat, piknik ya da kamp planlayabilirsiniz. Ek olarak çocuğun odası başta olmak üzere ömür alanından teknolojik aygıtları çıkarın; yerini kitaplara, kutu oyunlarına, spor gereçlerine, keşif gereçlerine verin. Günün planlamasında tablet, televizyon zamanlarını çocuğunuzla birlikte sınırlayın.
– Kış periyodunda okula gitmek istemeyen ya da okula yeni başlayacak çocuğunuz varsa pandemi sonrası konuttan çıkmak ve okula ahenk sağlamada yardımcı olmak için çocuğunuzun gelişimsel gereksinimlerine cevap verebilen, eğlenme ve dinlenme temelli öğretici akademik ve toplumsal marifetlerini barındıran aktivite programı olan yaz okulları size yardımcı olacaktır. Bu türlü bir yaz programı hem çocuğunuzun pandemi nedeniyle dayanağa muhtaçlık duyduğu noktaları tamamlamasını hem de sizin ve çocuğunuzun gelecek okul periyodu rutinine kolay uyumlanmasını sağlayacaktır.
– Tatil mühletince çocuğunuzun kendi kendine kalması için fırsat verin. Tatili dolu dolu geçirmek için daima kurstan kursa koşturmak, aktiviteler seyahatler planlamak hakikat değildir. Özgür kalıp gerekiyorsa sıkılmaları için onlara zaman verin. Bu noktada çözüm tekliflerini çocuğunuz bulsun, siz yönlendirmeyin. Yalnızca yardım istediğinde ufak dayanaklarla, konuşarak yanında olduğunuzu hissettirin.